Pierwszy zeszyt Badań Fizjograficznych nad Polską Zachodnią ukazał się drukiem w 1948. Pomysł stworzenia czasopisma zrodził się w Komitecie Fizjograficznym Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, które postawiło sobie za cel prowadzenie badań zmierzających do rozpoznania fizjografii Ziem Odzyskanych, na których zdaniem redakcji było „..bardzo dużo zagadnień fizjograficznych niemal nietkniętych a naukowo i ekonomicznie bardzo ważnych”. Członkowie Komitetu Fizjograficznego zorganizowali w latach 1947-1952 kilkadziesiąt ekspedycji naukowych na tereny Pomorza Zachodniego, Ziemi Lubuskiej, Śląska i Sudetów. Działalność naukowo-badawcza odbywała się w ramach sekcji: geograficznej (kierownik prof. A. Zierhoffer), geologiczno-petrograficznej (kierownik prof. K. Smulikowski), geobotanicznej (kierownik prof. A. Wodziczko, a potem dr Z. Czubiński), zoologicznej (kierownik prof. K. Simm) i rolniczo-leśnej (kierownik prof. F. Terlikowski). W pracach badawczych podejmowanych wówczas przez Komitet Fizjograficzny PTPN brali udział pracownicy trzech ośrodków naukowych: Uniwersytetu Poznańskiego, Uniwersytetu Wrocławskiego i Uniwersytetu M. Kopernika w Toruniu. Rezultaty badań zaczęły ukazywać się drukiem. Redaktorem pierwszego tomu Badań Fizjograficznych nad Polską Zachodnią był wówczas doc. dr Bogumił Krygowski, przewodniczący Komitetu Fizjograficznego PTPN, a w skład Komitetu Redakcyjnego wchodzili profesorowie: Kazimierz Simm, Kazimierz Smulikowski, Feliks Terlikowski, Adam Wodziczko i August Zierhoffer.
Podjęte badania miały interdyscyplinarny charakter co znalazło potwierdzenie w treści czasopisma, w którym zamieszczono artykuły poświęcone problematyce geologicznej, geograficznej i biologicznej. W 1950 roku ukazał się drugi tom periodyku. W 1955 roku Komitet Redakcyjny postanowił wydawać na przemian zeszyty z artykułami o tematyce z zakresu nauk o Ziemi oraz biologii. Trzeci zeszyt czasopisma ukazał się po kilkuletniej przerwie, w 1956 roku i poruszał problematykę geograficzno-geologiczną. Wyróżniał się ponadto odmienną strukturą, gdyż zawierał nie tylko prace i notatki naukowe ale również sprawozdania z badań terenowych oraz omówienie literatury z okresu przed- i powojennego. Kolejne tomy Badań Fizjograficznych nad Polską Zachodnią poświęcano najczęściej przemiennie problematyce geologiczno-geograficznej lub biologicznej. W 1968 roku Komitet Redakcyjny zdecydował, że następne roczniki będą publikowane w dwóch równoległych seriach: Seria A – Geografia Fizyczna i Seria B – Biologia. Z upływem czasu w ramach Serii – B ukazywała się Seria Botanika, natomiast Zoologia utworzyła Serię – C.
W październiku 2009 roku na wniosek dziekana Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych UAM w Poznaniu odbyło się spotkanie przedstawicieli PTPN, Wydziału Nauk Geograficznych i Geologicznych oraz Wydziału Biologii. W wyniku porozumienia poszczególne serie połączono w jednym czasopiśmie.
Od 2010 roku Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią ukazują się jako kwartalnik pod nazwą Badania Fizjograficzne w czterech zeszytach
Seria A – Geografia Fizyczna,
Seria B – Botanika,
Seria C – Zoologia,
Seria D – Gospodarka Przestrzenna.
Należy podkreślić, że Badania Fizjograficzne kontynuują wieloletnie tradycje dotychczas istniejącego czasopisma Badania Fizjograficzne nad Polską Zachodnią.
Leszek Kolendowicz
Redaktor Badań Fizjograficznych
The first volume of Physiographic Studies of Western Poland appeared in print in 1948.
The idea to publish a journal was born in the Physiographic Committee of the Poznań Society of the Friends of Sciences (PTPN), which resolved to launch a research seeking to establish the physiography of Poland’s Regained Territories.
The articles included in the journal took up geological, geographical and biological problems. Its second volume appeared in 1950. In 1955 the Editorial Board decided to alternate a tome devoted to the Earth sciences with one containing biological papers. The third volume of the journal appeared after a few years’ break, in 1956, and only discussed geographical and geological issues.
The successive volumes of Physiographic Studies of Western Poland were usually devoted, in turns, to geological-geographical and biological issues. In 1968 the Editorial Board decided to publish the next volumes in two parallel series: A – Physical Geography, and B – Biology. With time, Series B started to embrace Series Botany, while Zoology formed Series C.
In October 2009, at the instance of the Dean of the Faculty of Geographical and Geological Sciences of Adam Mickiewicz University in Poznań, a meeting was organised of representatives of the PTPN, the Faculty of Geographical and Geological Sciences, and the Faculty of Biology. As a result of an agreement, the individual series were combined into a single journal.
Since 2010 Physiographic Studies of Western Poland has been coming out as a quarterly under the title Physiographic Studies in four series:
Series A – Physical Geography,
Series B – Botany,
Series C – Zoology, and
Series D – Spatial Management.
It should be emphasised that Physiographic Studies continues the years-long tradition of its predecessor, the journal Physiographic Studies of Western Poland.